W dzisiejszych czasach świadomość chorób i zaburzeń psychicznych staje się coraz bardziej powszechna a coraz większa liczba osób szuka profesjonalnej pomocy oraz skutecznego leczenia. Niestety, na temat wielu z nich większość z nas wciąż wie zbyt mało. Doskonałym przykładem może być choroba afektywna jednobiegunowa. Czym jest? Jakie daje objawy? Jak wygląda jej leczenie? Pora odpowiedzieć na te pytania.
Choroba afektywna jednobiegunowa to jedno z zaburzeń afektywnych, które często określane jest również mianem depresji nawracającej. Spowodowana może być przez przewlekły stres, napięcie, nadmiar obowiązków, jak również przez zaburzenia neuroprzekaźnictwa ośrodkowego układu nerwowego. Co ważne, wyróżniamy 5 etapów tej choroby, które następują po sobie kolejno. Pierwszym z nich jest występowanie objawów subdepresyjnych, które nie są mocno nasilone. Następnie pacjent przeżywa pierwszy epizod depresyjny, po którym następuje etap trzeci będący albo całkowitą remisją choroby albo też dystymią, czyli uporczywymi zaburzeniami nastroju. Etap czwarty to powrót epizodu depresyjnego zaś piąty to jej przejście w formę nawracającą lub przewlekłą.
Objawy choroby afektywnej jednobiegunowej
Kiedy podejrzewamy, że dana osoba zmaga się z chorobą afektywną jednobiegunową? Przede wszystkim u osób takich obserwuje się obniżony nastrój oraz niemożność odczuwania przyjemności. Ponadto pojawiają się symptomy takie jak:
- obniżenie masy ciała;
- zaburzenia snu;
- opóźnienie lub pobudzenie ruchowe;
- brak sił i ciągłe zmęczenie;
- obniżone poczucie własnej wartości;
- myśli samobójcze;
- problemy z koncentracją i decyzyjnością.
Specjaliści uznają, że mają do czynienia z chorobą afektywną jednobiegunową, jeśli jednocześnie występuje co najmniej kilka wspomnianych objawów i utrzymują się one przez okres wynoszący minimum dwa tygodnie.
Depresja jednobiegunowa a choroba dwubiegunowa – czym się różnią?
Kiedy mówi się o chorobach afektywnych wielu osobom przychodzi na myśl ChAD czyli choroba afektywna dwubiegunowa. Musimy mieć jednak świadomość, że jest to inne zaburzenie, choć istnieją dowody na to, że choroba afektywna jednobiegunowa może przeistoczyć się w ChAD, szczególnie w przypadkach, w których jest ona odporna na leczenie farmakologiczne.
Czym jednak różni się choroba dwubiegunowa od depresji nawracającej? Przede wszystkim, poza epizodami depresji mamy do czynienia z występowaniem objawów maniakalnych. Mowa tu między innymi o wzmożonej aktywności, braku potrzeby snu, braku zahamowań czy gadatliwości. Czasem pojawiają się objawy hipomaniakalne a więc zwiększona kreatywność, rozproszenie uwagi, drażliwość czy nadmierna wesołość. Okresy manii przeplatają się z epizodami depresji i obniżonego nastroju.
Jak wygląda leczenie choroby afektywnej jednobiegunowej?
Leczenie choroby afektywnej jednobiegunowej wymaga nie tylko współpracy z lekarzem, ale również wsparcia otoczenia, szczególnie w sytuacji nasilających się stanów depresyjnych. Bardzo dobre efekty daje odpowiednio dobrana psychoterapia w połączeniu z leczeniem farmakologicznym. W przypadku pacjentów cierpiących na to zaburzenie korzysta się między innymi z terapii poznawczo-behawioralnej, która umożliwia im rozumienie oraz rozwiązywanie swoich problemów. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by korzystać również z innych form terapii. Jeśli zaś chodzi o leczenie farmakologiczne choroby afektywnej jednobiegunowej najczęściej stosuje się środki takie jak selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny, trójpierścienne leki przeciwdepresyjne czy inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny. Leki powinny być zawsze dobierane przez wykwalifikowanego specjalistę.
Warto w tym miejscu nadmienić, że leczenie choroby afektywnej jednobiegunowej wymaga czasu a terapia bardzo często jest nie tylko długotrwała, ale również wymagająca od pacjenta zmiany swoich nawyków oraz stylu życia. Jak długo należy kontynuować leczenie i udział w psychoterapii? Specjaliści zalecają aby kontynuować ją przez co najmniej 6 miesięcy po osiągnięciu poprawy samopoczucia pacjenta, choć oczywiście, jest to kwestia indywidualna, o której powinien decydować lekarz lub terapeuta.