Depresja u dzieci i młodzieży, jak ją rozpoznać?
Depresja to poważne zaburzenie psychiczne, które może uniemożliwić prawidłowe funkcjonowanie osoby chorej. Co więcej, jest to stan długotrwały, który się nasila i może doprowadzić nawet do próby samobójczej. Świadomość na temat tej choroby w naszym kraju stale rośnie. Wciąż jednak mylnie uważamy ją za przypadłość osób dorosłych. Tymczasem depresja u dzieci i młodzieży występuje równie często. Sprawdźmy czym się objawia i jak ją rozpoznać.
Depresja to jedna z najczęściej występujących chorób psychicznych, która może dotknąć każdego – niezależnie od płci i wieku. To stan wymagający pomocy lekarskiej w formie terapii lub/oraz leczenia farmakologicznego. Tymczasem wiele młodych osób nie otrzymuje tego wsparcia przez funkcjonujące wciąż mity.
Dlatego też tak ważnym jest przypominanie, że depresja u dzieci i młodzieży pojawia się równie często. Wystarczy wspomnieć, że szacuje się, iż na chorobę tę cierpi ok 1% dzieci w wieku przedszkolnym, 2% w grupie dzieci 6-12 lat oraz do 20% w grupie nastolatków. Co więcej, chorobę tę można zauważyć u coraz młodszych dzieci. Coraz częściej zdarzają się przypadki kilkulatków, które wymagają specjalistycznej pomocy i wsparcia.
Jakie są przyczyny depresji u najmłodszych?
Wiemy już, że dzieci i młodzież są narażone na występowanie depresji. Czym jednak spowodowana jest depresja u najmłodszych? Przyczyn jest kilka. Pierwszą z nich, podobnie jak w przypadku osób dorosłych jest genetyka. Część osób posiada zmiany genetyczne, które sprzyjają rozwojowi tej choroby. Jeśli więc w rodzinie pojawiają się przypadki zachorowań warto pozostać czujnym.
Depresja u dzieci i młodzieży może mieć również przyczyny biologiczne, przykładowo związane z zaburzeniami hormonalnymi w okresie dojrzewania. Schorzenie to często wywoływane jest również przez czynniki zewnętrzne takie jak stres, nadmierna presja, zła sytuacja rodzinna czy wykluczenie z grupy rówieśniczej. Młody człowiek nie radzi sobie w takich sytuacjach ze swoimi emocjami, często tłumi je w sobie co tworzy idealne warunki do rozwoju choroby. Przyczyną depresji może być również czynnik psychologiczny taki jak niska samoocena czy nieumiejętność radzenia sobie ze stresem.
Czym objawia się depresja u dzieci i młodzieży?
Wiemy już, czym może być spowodowana depresja u dzieci i młodzieży. Jak jednak rozpoznać, że nasza pociecha na nią choruje? Czym objawia się ta choroba? Bardzo wiele symptomów jest podobna do tych, z którymi zmagają się dorośli chorzy. Mowa tu między innymi o trwałym obniżeniu nastroju, smutku czy apatii. Część sygnałów może być jednak mylnie przez nas interpretowana lub być odbierana jako normalne zachowania związane z okresem dojrzewania.
Depresja u nastolatków to bowiem bardzo często również drażliwość, chwiejność nastroju czy impulsywne zachowania. Możemy zaobserwować także brak dbałości o wygląd, izolowanie się czy uciekanie w świat wirtualny. Bardzo wiele dzieci i nastolatków cierpiących na depresję odczuwa również osłabienie koncentracji, mają problemy z nauką. Pojawiają się również objawy somatyczne takie jak bezsenność lub nadmierna senność, bóle brzucha i głowy, brak apetytu. Niepokoić powinno nas także zainteresowanie dziecka tematyką śmierci, samobójstw oraz innymi “mrocznymi tematami”. Często depresja u dzieci i młodzieży to również zachowania autodestrukcyjne a więc sięganie po alkohol i używki oraz samookaleczanie się.
Leczenie depresji u dzieci i młodzieży
Depresja u najmłodszych to stan, który wymaga pomocy lekarskiej. Pamiętajmy, że mówimy o zaburzeniu psychicznym mającym trwały charakter – nie da się pomóc poprzez zwiększoną aktywność fizyczną czy spełnianie marzeń dziecka. Dlatego też, jeśli obserwujemy u swojej pociechy niepokojące objawy i zachowania warto działać szybko. Leczenie depresji u dzieci i młodzieży najczęściej opiera się na połączeniu psychoterapii oraz farmakologii.
Niestety, wciąż brakuje w naszym kraju specjalistów i oddziałów dziecięcych. Obecnie na depresję kliniczną w ramach NFZ leczy się zaledwie 8 tysięcy dzieci. Rozwiązaniem może być jednak prywatna pomoc i leczenie. Terapia może mieć formę indywidualną lub grupową. Bardzo ważne jest również wsparcie rodziców. Depresja u dziecka wymaga odpowiedniego podejścia. Warto pamiętać o tym, aby zapewniać dziecku wsparcie, być otwartym na jego słowa i problemy. Pod żadnym pozorem nie należy lekceważyć oraz umniejszać jego problemów. Wspierająca postawa rodziców to najlepsze wsparcie w leczeniu.